Ukusebenza kwemvelo kobunjiniyela be-hydraulic kubalulekile ekulondolozeni izinsiza zokudoba. Isivinini samanzi siyaziwa ukuthi sithinta ukuzala kwezinhlanzi eziletha amaqanda akhukhulekayo. Lolu cwaningo luhlose ukuhlola imiphumela yokuvuselela isivinini samanzi ekuvuthweni kwe-ovarian kanye nomthamo we-antioxidant we-carp utshani obudala (i-Ctenopharyngodon idellus) ngokusebenzisa izivivinyo zaselabhorethri ukuze kuqondwe indlela yokuphila engaphansi kokuphendula kokukhiqizwa kwemvelo ekugelezeni kwemvelo. Sihlole i-histology, ama-hormone ocansi kanye nokugxila kwe-vitellogenin (VTG) kwe-ovary, kanye nemibhalo yezakhi zofuzo ezibalulekile ku-axis ye-hypothalamus-pituitary-gonad (HPG), kanye nemisebenzi ye-antioxidant ye-ovary nesibindi ku-carp yotshani. Imiphumela yabonisa ukuthi nakuba kwakungekho umehluko obonakalayo ezicini zokuthuthukiswa kwe-ovarian ye-carp yotshani ngaphansi kokuvuselela isivinini samanzi, i-estradiol, i-testosterone, i-progesterone, i-17α, i-20β-dihydroxy-4-pregnen-3-one (17α, 20β-DHP), kanye nokugxila kwe-VTG kwakukhushuliwe, okuhlobene ne-trafficking ye-HPG. Amazinga enkulumo yofuzo (gnrh2, fshβ, lhβ, cgα, hsd20b, hsd17b3, kanye ne-vtg) ku-axis ye-HPG aye akhushulwa kakhulu ngaphansi kokukhuthazwa kwesivinini samanzi, kuyilapho lawo e-hsd3b1, cyp17a1, cyp19, 3fd, 7b, ne-7b, ecindezelwe. Ngaphezu kwalokho, ukuvuselela isivinini samanzi esifanele kungathuthukisa isimo sempilo yomzimba ngokwandisa imisebenzi yama-enzyme e-antioxidant ku-ovary nesibindi. Imiphumela yalolu cwaningo ihlinzeka ngolwazi oluyisisekelo kanye nokwesekwa kwedatha yokusebenza kwemvelo kwamaphrojekthi aphehlwa ngamanzi kanye nokubuyiselwa kwemvelo yomfula.
Isingeniso
I-Three Gorges Dam (TGD), emaphakathi nendawo yoMfula i-Yangtze, iphrojekthi yokuphehla ugesi omkhulu kunayo yonke emhlabeni futhi idlala indima ebalulekile ekusebenziseni nasekusebenziseni amandla omfula (Tang et al., 2016). Kodwa-ke, ukusebenza kwe-TGD akugcini ngokushintsha kakhulu izinqubo ze-hydrological zemifula kodwa futhi kusongela izindawo zokuhlala zasemanzini phezulu naphansi komfula endaweni yedamu, ngaleyo ndlela kube nesandla ekulimaleni kwemvelo yomfula (Zhang et al., 2021). Ngokuningiliziwe, ukulawulwa kwama-reservoirs kwenza izinqubo zokugeleza kwemifula futhi zenze buthaka noma ziqede iziqongo zezikhukhula zemvelo, ngaleyo ndlela kuholele ekwehleni kwamaqanda ezinhlanzi (She et al., 2023).
Umsebenzi wokuzalanisa izinhlanzi cishe uthonywa izici ezihlukahlukene zemvelo, okuhlanganisa isivinini samanzi, izinga lokushisa lamanzi, nomoya-mpilo oncibilikisiwe. Ngokuthonya ukuhlanganiswa kwe-hormone kanye nokugcinwa kwemfihlo, lezi zici zemvelo zithinta ukuthuthukiswa kwe-gonadal yezinhlanzi (Liu et al., 2021). Ikakhulukazi, isivinini samanzi siye saqashelwa ukuthi sithinta ukuzala kwezinhlanzi eziletha amaqanda akhukhulekayo emifuleni (Chen et al., 2021a). Ukuze kuncishiswe imiphumela emibi yokusebenza kwedamu ekuzaleni kwezinhlanzi, kuyadingeka ukusungula izinqubo ezithile ze-eco-hydrological ukuze kugqugquzelwe ukuzala kwezinhlanzi (Wang et al., 2020).
Ama-Chinese carp amakhulu amane (i-FMCC), okuhlanganisa i-carp emnyama (i-Mylopharyngodon picus), i-grass carp (Ctenopharyngodon idellus), i-silver carp (Hypophthalmichthys molitrix), kanye ne-bighead carp (Hypophthalmichthys nobilis), ezwela kakhulu ezinqubweni ze-hydrological, imelela izinhlanzi ezibaluleke kakhulu kwezomnotho e-China. Isibalo sabantu be-FMCC sizofudukela ezindaweni zokuzalela bese siqala ukuzala ngokuphendula ama-pulses ageleza kakhulu kusukela ngoMashi kuya kuJuni, kuyilapho ukwakhiwa nokusebenza kwe-TGD kushintsha isigqi se-hydrological yemvelo futhi kuvimbele ukufuduka kwezinhlanzi (Zhang et al., 2023). Ngakho-ke, ukuhlanganisa ukugeleza kwemvelo ohlelweni lokusebenza lwe-TGD kungaba indlela yokunciphisa ukuvikela ukuzala kwe-FMCC. Kubonisiwe ukuthi ukusebenzisa izikhukhula ezenziwe umuntu ezilawulwayo njengengxenye yokusebenza kwe-TGD kuthuthukisa impumelelo yokuzala ye-FMCC ezifundeni ezisezansi nomfula (Xiao et al., 2022). Kusukela ngo-2011, imizamo eminingana ihlelwe ukukhuthaza ukuziphatha kokuzala kwe-FMCC ukuze kuncishiswe ukwehla kwe-FMCC eMfuleni i-Yangtze. Kutholwe ukuthi isivinini samanzi esidala ukuzala kwe-FMCC sisuka ku-1.11 siye ku-1.49 m/s (Cao et al., 2022), enesivinini sokugeleza esingu-1.31 m/s sihlonzwe ngokuzala kwe-FMCC emifuleni (Chen et al., 2021a). Nakuba isivinini samanzi sidlala indima ebalulekile ekwenziweni kabusha kwe-FMCC, kunokushoda okuphawulekayo kocwaningo mayelana nendlela yokuphila engaphansi kokuphendula kokukhiqizwa kwemvelo ekugelezeni kwemvelo.
Isikhathi sokuthumela: Aug-05-2024