Amasosha Amasosha ase-US e-Arizona National Guard aqondisa izivakashi avaleleke yizikhukhula e-UH-60 Blackhawk, ngoMgqibelo, Agasti 24, 2024, endaweni yokubhuka yase-Havasupai e-Supai, Ariz. (Maj. Erin Hannigan/US Army via AP)ASSOCIATED PRESS SANTA FE, AFlash series of flood izul (NM) izimpophoma zibe igwebu elinsundu ngokwesabekayo kodwa bekungeyona into engavamile enkathini yezimvula zasehlobo endaweni ebhukelwe iHavasupai, enye yezindawo ezikude kakhulu zezwekazi lase-US eziheha izivakashi emhlabeni wonke.
Kodwa kulokhu ukugobhoza kwamanzi okwathumela amakhulu abantu ababehamba ngezinyawo befuna indawo ephakeme - abanye bengaphakathi kwemihume emihosheni yezindonga - bafa. Owesifazane wakhukhuleka waya ngaseMfuleni iColorado ngaphakathi kweGrand Canyon, ethinta umzamo wokufuna nokuhlenga wezinsuku zonke ohlanganisa iNational Park Service endaweni eyingqayizivele engenakufinyelelwa omakhalekhukhwini, ngaphakathi kwemihosha yasogwadule okufinyeleleka kuyo kuphela ngezinyawo, umnyuzi noma izindiza ezinophephela emhlane. Ezinsukwini ezintathu kamuva kanye namamayela angu-19 (amakhilomitha angu-30) ezansi nomfula, iqembu lokungcebeleka emfuleni-rafting lalizoxazulula ukusesha. Ngemuva kwalokho, abasindile nabatakuli babambelele ezindabeni zosizi olwabiwe, ukubonga kanye nokuhlonipha amanzi aphenduke abe nodlame ngokungalindelekile.
Imvula yokuqala, bese kulandela isiphithiphithi
Usuku lwezikhukhula lwaqala ngaphambi kokuntwela kokusa kubagibeli abehla emhumeni oluhlaza ohambweni lwamamayela ayi-8 (amakhilomitha ayi-13) emigwaqweni ebuyela emuva beya edolobhaneni elimaphakathi nendawo yokubhukha iHavasupai.
Ukusuka lapho, abavakashi bahamba bebheke ezindaweni zabo zohlu lwamabhakede - uchungechunge lwezimpophoma ezinhle kanye nenkundla yokukhempa eseceleni komfula. Amanzi ale canyon ngokuvamile aluhlaza okwesibhakabhaka adonsa izivakashi ezivela emhlabeni wonke.
Umelaphi womzimba u-Hanna St. Denis, 33, wahamba esuka e-Los Angeles eyobona izimanga zemvelo ohambweni lwakhe lokuqala ngqa lokupakisha, ehamba nomngane wakhe, eshaya umkhondo ngaphambi kokuntwela kokusa ngoLwesine olwedlule futhi wafinyelela ekugcineni kwezintathu zezimpophoma eziphawulekayo emini.
Lafika imvula. Ngezansi kwe-Beaver Falls, umbhukudi wabona igagasi elisheshayo. Amanzi aqala ukumila ezindongeni zomhosha, esusa amadwala njengoba umfudlana ushintsha umbala kashokoledi futhi ukhukhumala.
"Bekufana nokuba nsundu kancane emaphethelweni bese kuba banzi, sabe sesiphuma lapho," kusho uSt. Denis. Yena kanye nabanye ababeqwala izintaba bagibela isitebhisi beya endaweni ephakeme ngaphandle kokwehla lapho amanzi ekhuphuka. “Besibuka izihlahla ezinkulu zisishulwa nezimpande, zisuswa phansi.”
Wayengenayo indlela yokucela usizo noma ngisho nokubona ekhoneni elilandelayo lomhosha.
Endaweni yokukhempa eseduze, uMichael Langer oneminyaka engu-55 ubudala waseFountain Hills, e-Arizona, wabona amanzi egeleza emhosheni evela kwezinye izindawo.
“Emizuzwaneni eyishumi ngemva kwalokho, kwaqhamuka ilungu lesizwe ligijima ezindaweni zokukhempa limemeza, 'Isikhukhula esisheshayo, abantu abaphuthumayo baphume, balekelani endaweni ephakeme,'” kulandisa uLanger.
Eduze, iMooney Falls ehlokomayo yakhukhumala yaze yafika ezingeni elibi kakhulu, njengoba abaqwali abacwile behla benyuka beya eshalofini eliphakeme futhi bazihlanganisa emikhunjini.
Izimpawu zokucindezeleka
Ngo-1:30 ntambama izikhulu zaseGrand Canyon National Park eduze nezwe lase-Havasupai zaqala ukuthola izingcingo zokucindezeleka ezivela emishinini exhunywe ngesathelayithi engadlulisa izexwayiso ze-SOS, imilayezo yombhalo nezingcingo zezwi lapho omakhalekhukhwini bengeke bafinyelele khona.
"Umngcingo walowo mhosha, kunzima kakhulu ukukhipha ukuxhumana; bekungekho ukuqonda okucacile ngezinga lempilo yomuntu elahlekile noma yokulimala ekuqaleni," kusho uJoelle Baird, okhulumela leli paki.
Ipaki ibhekane nemibiko eyihaba yabantu abaningi abalimele kodwa yaqinisekisa isigameko esishaqisayo. Abantu ababili abebeqwala izintaba - indoda nonkosikazi - bebekhukhulwe yisikhukhula ngesikhathi beqwala izintaba eduze nendawo lapho iHavasu Creek ithela khona eMfuleni iColorado.
Ngo-4 ntambama, ukuphumula kwesimo sezulu kwavumela ipaki ukuthi ithumele indiza enophephela emhlane futhi ihlele ukuzulazula endaweni esheshayo endaweni, kusho uBaird.
U-Andrew Nickerson, umyeni, walandwa ngalobo busuku iqembu elaligibele amakhilomitha angama-280 (amakhilomitha angama-450) omfula onqamula eGrand Canyon.
"Ngangisele imizuzwana ngifile lapho umuntu engingamazi egxuma esikebheni sakhe futhi ebeka impilo yakhe engcupheni ngaphandle kokungabaza ukungihlenga emanzini ashisayo," kubhala uNickerson kamuva ezinkundleni zokuxhumana.
Unkosikazi wakhe, u-Chenoa Nickerson, 33, ukhukhulwe wangena emfuleni omkhulu futhi akaziwa ukuthi ukuphi. Umbiko wosesho uphume ngoLwesihlanu webrunette engekho, yinde enamehlo aluhlaza. Njengabahambi abaningi eHavasupai, wayengagqokile ibhantshi lokuphila.
Isizini yezikhukhula
Isazi sesimo sezulu sase-Arizona State u-Erinanne Saffell sithe isikhukhula esiqubuke kulo mhosha besinzima kodwa singesiyo into engavamile, ngaphandle kokucabangela ukufudumala kwembulunga yonke okubangelwe ngabantu okubangele isimo sezulu esibi kakhulu.
“Kuyingxenye yesizini yethu yeziphepho futhi imvula iyana futhi ingabi nandawo yokuya kuyo, ngakho-ke ingasuka idale umonakalo omkhulu kubantu abasendleleni,” kusho yena.
Singahlinzeka ngezinzwa ezihlukahlukene zokuqapha i-hydrologic, ukuqapha okusebenzayo kwesikhathi sangempela kwedatha yezinga lesivinini samanzi:
Isikhathi sokuthumela: Sep-02-2024